Birecik Tarihi Yerleri

Birecik Kalesi
Paylaş
 

Şanlıurfa’nın İlçesi Birecik Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Fırat Irmağı’nın sol kıyısı üzerinde kurulu tarihi bir yerleşim yeridir. Yerleşme, ırmak boyundaki dar bir düzlüğe ve bunun gerisinde yükselen yamaç üstüne yayılır.

Hititler’in Birtha, Asurluların Kansulmanı ya da Asarla, Med ve Babiller’in Elbiria adını verdikleri Birecik, tarihin ilk devirlerinden beri Fırat Havzasındaki uygarlık ve yerleşme merkezlerinden biri olarak göze çarpar. Birecik Kalesi. İpek Yolu nun üzerindeydi. M.Ö. 2.binde Hititlerin elinde bulunan kent. Hitit, Mısır ve Mezopotamya devletleri arasındaki ilişkilerde önemli rol oynadı. M.Ö. 840’ta Asurluların eline geçti. Daha sonra sırasıyla Pers, Makedonya, Roma ve Bizans egemenliklerini yaşadı. 780’de Arap işgaline uğradı. 1040-1069 yılları arasındaki Selçuklu egemenliğinden sonra yeniden Bizans egemenliğine girdi. Artuklu, Eyyubi, Akkoyunlu ve Kara- koyunlu dönemlerini, 1502’de başlayan Safevi egemenliği izledi. Yavuz Sultan Selim in Mısır Seferi sonunda Osmanlı topraklarına katıldı. 1535’te, Birecik, Safeviler’in eline geçtiyse de Kanuni Sultan Süleyman tekrar Osmanlı topraklarına kattı.

Birecik’in en çok dikkati çeken tarihi yapısı kısmen doğa ve kısmen de insan eli ile yöreyle bağlantısı tümüyle kesilmiş, 56 m yüksekliğindeki kireçtaşından bir tepe üzerinde yükselen ve bugün yıkık durumda bulunan kalesidir. Yüksekliği 40 m’yi bulan duvarları üstünde 12 burç bulunmaktadır, içinde cami, hamam ve sarnıç kalıntıları vardır.

16. yy’ın ikinci yarısında, Basra ve yöresini korumak için Birecik’te bir tersane kuruldu.

İlçede bugün ayakta duran ve görülmeye değer diğer tarihi yapıtlar şunlardır: Şah Cenabettin Türbesi, Ulu Cami, Mahmut Paşa Camii ve Hamamı, Çarşı Camii ve Kethüda Camisi’dir. Birecik’in önemli bir özelliği de, soyu tükenmeye yüz tutan kelaynakların dünyada yaşadığı belli başlı birkaç yerden biri olmasıdır.

Birecik Kalesi

Birecik Kalesi

Fotoğraf  Verty Cridland tarafından çekilmiştir.

BİRECİK ÇEVRESİ

Halfeti: İl alanının batısında ilçe merkezi kent. Romalılar tarafından Ekamia adıyla kurulan yerleşme, Osmanlı Devleti’nin kuruluşu sırasında Memluk sultanlarından Eşrefçe istila edildi, izleyen dönemde Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı topraklarına katıldı.

Eski adı Rumkale olan yerleşme, 1954’te ilçe durumuna getirildi.

Bu yazı 2503 kere okundu.
  • Site Yorum

Bir adet yorum var.

  1. tufan dedi ki:

    tur var mı oraya bildiğiniz ?

Bir yorum bırak

YAZAR HAKKINDA